Mihrimah Sultan’da Hatimle Teravih İbn Âmir Kırâati İbn Zekvân Rivâyetiyle

Ülkemizdeki 90 binden fazla cami arasında “ilk” ve “tek” olma hususiyetiyle nadide bir yere sahip olan “farklı rivâyetlerle terâvîh” geleneği, 10 yılı aşkın süredir yaşatılıyor.

Geçen yılki gibi Edirnekapı Mihrimah Sultan Camii’nde sürdürülecek olan gelenek, Kırâat-i Seb‘a imamlarından İbn Âmir rahimehullâhın İbn Zekvân rahimehullâh rivâyetiyle gönüllere nakşolacak. Böylece, 2016 yılında tatbik edilen Hişâm rahimehullah rivâyetinden sonra, İbn Âmir rahimehullâhın her iki râvîsinin rivâyeti de okunmuş olacak.

Gelenek Nasıl Başladı?

Merhûm Şeyhülkurrâ Ali Şahin Hocaefendi’nin talebelerinden Yusuf Samet Bilkil Hocaefendi, 2010 yılında Cezayir’de Dünya Kur’ân-ı Kerîm Okuma yarışmasına katılır. Burada okuyuşuyla dikkat çeker ve kendisine yapılan İmam Nâfi‘ rahimehullâhın Verş rahimehullâh rivâyetiyle teravih namazı kıldırması teklifini kabul eder. Bu tatbikat, Ali Şahin Hocaefendi tarafından ülkemizde icra edilmek istenir. Takip eden yıllarda da bu harikulâde icranın farklı rivâyetlerle devamına karar verilir. Böylece 2012 yılından itibaren bu tatbikat -pandemi sebebiyle terâvîh kılamadığımız 2020-2021 seneleri hâricinde- kesintisiz sürdürülür.

Merhûm Reîsülkurrâ Abdurrahman Gürses el-Handekî rahmetullâhi aleyh de Verş rahimehullâhın rivâyetini okutmak üzere bir süre Fas’ta bulunmuştur. Ülkemize Mağrib’den akseden bu güzel ve eşsiz tatbikatın belki de Ali Şahin Hocaefendi’nin icâzet aldığı hocasıyla manevî bağı açısından özel bir letafeti söz konusudur.

İbn Zekvân Rivâyetinin En Mühim Özelliği

H.173 senesinde Dımaşk’ta doğan ve Emeviyye Camii’nde imamlık yapan İbn Zekvân rahimehullâhın, kırâat ilminin yanı sıra İslâmî ilimlerin diğer alanlarında ve bilhassa hadîs ilminde önemli bir mevkide bulunduğu belirtilmiştir. İmam es-Süyûtî ve İmam el-Kastalânî’nin rahimehumellâh dikkat çektiğine göre, rivâyet senedi bakımından Hazreti Peygamber sallallâhu aleyhi ve selleme ulaşan âlî, yani en kısa sened olma özelliğine sahiptir. Alana dair eserler de yazdığı belirtilen ve ilme vukufiyetinin yanı sıra güzel okuma bakımından da son derece methedilen büyük imam, H. 243. senede vefât etmiş olup Dımaşk’ta medfûn bulunmaktadır.

İbn Zekvân Rivâyetinin Hafs Rivâyetinden Temel Farklılıkları

Kırâat ilminde İbn Âmir rahimehullâhın remzi (ك) harfi, râvîsi İbn Zekvân rahimehullâhın ise (م) harfidir.

Fâtiha-i şerîfede, ”ملك” ifadesinin okunuşu vardır. Genel olarak kaydetmek gerekirse; birbirine idğâm edilecek harflerle izafet “يا”’larının okunuşunda ve vakıf uygulamalarında önemli farklılıklar vardır. Bu noktada “ر” harfinin imâle ile okunmasına özel bir başlık açmak gerekir. İbn Zekvân rahimehullâh;

 اكراههنّ – المحراب – حمارك – شاء – جاء– كمثل الحمار – والاكرام –عمران  fiil ve harflerinin geçtiği yerleri imâle ile okur.

Bununla beraber, İbn Zekvân rahimehullâhın rivâyetindeki farklılıklar genel itibarıyla kelimelerin yapısında görülen, yani ferşî hurûf yönünden farklılıklardır. Bunlar, mushaf-ı şerîfte dağınık bulunan, kelimelerin iskeletlerinde ve okunuşlarında meydana gelen ve bir kurala bağlı olmaksızın yalnızca nakle dayalı olan okunuş farklılıklarıdır.

Eşsiz Bir Lütuf

Netice olarak, farklı rivâyetlerin kırâatine şâhid olma imkânı, ele bir daha geçmeyecek, eşsiz bir lütuftur. Kırâat ilmine meraklı olanlar, Edirnekapı Mihrimâh Sultan Camii’ndeki bu terâvîh uygulamasını kaçırmamalıdırlar.

Mevlâ Teâlâ, bu güzelliği başlatan merhûm Şeyhülkurrâ Ali Şahin Hocaefendi’den râzı olsun ve bu geleneği sürdüren talebelerini katbekat mükâfatlandırsın! Uzak yakın demeden câmi-i şerîfi dolduran Kur’ân-ı Kerîm sevdalılarına Ramazân-ı şerîfin her gecesinde sağlık ve âfiyetle devam ve bu kutlu icrânın hitâmını nasîb ü müyesser eylesin!

İlk Gece (1. Cüz) Video Kaydı