• Başyazı
  • Manşet
  • Beşeriyetten
  • Kategoriler
    • Biyografiler
    • Fıkıh
    • Fetva
    • Hadis
    • Tefsir
    • Tasavvuf
    • Müdafaalar
    • Politik
    • Muhtelif
  • Başyazı
  • Manşet
  • Beşeriyetten
  • Kategoriler
    • Biyografiler
    • Fıkıh
    • Fetva
    • Hadis
    • Tefsir
    • Tasavvuf
    • Müdafaalar
    • Politik
    • Muhtelif

Tedvin Sonrası Usûl Çalışmaları ile Kitâbu’l-Asl’daki Usûlî Görüşlerin Mukayesesi

Ekim 20, 2020
Tedvin Sonrası Usûl Çalışmaları ile Kitâbu’l-Asl’daki Usûlî Görüşlerin Mukayesesi

Prof. Dr. Mehmet Boynukalın’ın 2013 senesinde Rıhle Dergisi’ne vermiş olduğu mülâkatın bölümleri:

1.Bölüm: Ayasofya’nın Başimamı Mehmet Boynukalın Kimdir?

2.Bölüm: Kitâbu’l-Asl’ın Fıkıh İlmi ve Bahusus Hanefî Mezhebinde Yeri ve Önemi

3.Bölüm: Tedvin Sonrası Usûl Çalışmaları ile Kitâbu’l-Asl’daki Usûlî Görüşlerin Mukayesesi

4.Bölüm: Tahkik Çalışmalarının Önemi ve Bu Konuda Öncelik Sıralaması

“el-Asl” neşrinizin mukaddimesinin ikinci bölümünü “el-Asl”daki usûlî görüşlere tahsis ettiniz. Tedvin sonrası usûl çalışmalarındaki görüşlerle İmam Muhammed’in “el-Asl”daki usûlî görüşlerinin bir mukayesesini yapar mısınız?

İmam Muhammed’in döneminde fıkıh usûlü müstakil bir ilim dalı haline gelmemişti. Ama bu dönemde usûle dair birçok kural ve yöntemden söz edilmekteydi. Bu dönem bundan hemen sonra gelen, İmam Şâfiî’nin er-Risale’sini yazarak başlattığı fıkıh usûlünün müstakil ilim dalı haline gelme döneminin hazırlayıcısıdır. Muhtemelen bu çalışmasında İmam Şafiî de İmam Muhammed’le yaptığı münazaralardan faydalanmıştır. Meselâ er-Risale’de haber-i vahidin hücciyeti meselesinde İmam Şafii’nin serdettiği delillerin bir kısmı İmam Muhammed tarafından el-Asl’da Kitabü’l-İstihsan’da zikredilmektedir. Ayrıca kıyas ve istihsan konusunda ehl-i re’y’in öncülüğü bilinmektedir. İmam Şafii kıyası kabul etmiş, ama istihsanı reddetmiştir.



Yine İmam Şafii, İmam Malik’in ihticac ettiği amel-i ehl-i Medine’yi reddetmektedir. Dolayısıyla bu dönemde yazılan İmam Muhammed’in eserlerinde usûle dair pek çok atıf ve işaret bulunmaktadır. Kitab, sünnet, icma, kıyas, istihsan, sahabe ve tabiin sözleri, örf, Kûfe ehlinin ameli gibi birçok delile müracaat edilmektedir. Delalet ve hüküm bahisleriyle ilgili birçok terim ve kavram kullanılmaktadır. Bununla birlikte birçok terim henüz net bir anlama kavuşmamıştır veya hiç kullanılmamaktadır. Bu o dönem için tabii bir durumdur; çünkü henüz usûl müstakil bir ilim dalı değildir. Hatta aynı durum birçok konuda İmam Şafii için de geçerlidir.

Usûl ilmi günümüzde bilinen anlamıyla, yani terim ve kavramlarıyla ve geniş teferruatıyla hicrî dördüncü ve beşinci asırlarda teşekkül etmiştir. Hanefî usûlünün günümüze ulaşan ilk kapsamlı eserleri bu dönemde yazılan Cassas’ın el-Fusûl’ü, Debûsî’nin Takvîmü’l-Edille’si ve Pezdevî ile Serahsî’nin eserleridir. İmam Muhammed’in gerek usûl gerek fürû sahasında zikrettiği görüş ve meseleler, bu eserlerde ortaya konan usûl düşüncesinin temelini oluşturur. Bilindiği üzere, Hanefîlerin veya fukahanın metodu fıkıh meselelerinden yola çıkarak usûlü oluşturmaya çalışmaktır. Bu metodu meselâ Serahsî’de çok açık bir şekilde görebilirsiniz. Açın Serahsî’nin Usûl’ünü, hemen her konuda el-Asl’dan naklettiği birçok fıkıh meselesi zikrettiğini ve bu meselelerle usûlü ispat etmeye veya desteklemeye çalıştığını görürsünüz. Bu bakımdan İmam Muhammed’in usûlle ilgili görüş ve işaretlerine ilaveten, bunların yetmediği yerlerde, onun zikrettiği fürû meselelerinden hareketle bir usûl ortaya çıkarılmıştır. Bu usûl kanaatimce büyük ölçüde İmam Ebû Hanîfe, İmam Ebû Yusuf ve İmam Muhammed’in ictihadlarında takip ettikleri usûlü doğru bir şekilde yansıtmaktadır. Bazı teferruatta isabetli olmayan çıkarımlar yapılmış olabilir, ama sonra gelen Hanefî usûlcüler bu yanılmalara işaret etmiş ve onları düzeltmişlerdir.

Prof. Dr. Mehmet Boynukalın’ın 2013 senesinde Rıhle Dergisi’ne vermiş olduğu mülâkatın bölümleri:

1.Bölüm: Ayasofya’nın Başimamı Mehmet Boynukalın Kimdir?

2.Bölüm: Kitâbu’l-Asl’ın Fıkıh İlmi ve Bahusus Hanefî Mezhebinde Yeri ve Önemi

3.Bölüm: Tedvin Sonrası Usûl Çalışmaları ile Kitâbu’l-Asl’daki Usûlî Görüşlerin Mukayesesi

4.Bölüm: Tahkik Çalışmalarının Önemi ve Bu Konuda Öncelik Sıralaması

FıkıhHanefi Mezhebiimam muhammedmehmet boynukalınrıhle dergisiusulusuli fıkıh
Paylaş

Fıkıh

İLGİLİ MAKALELER

Kitâbu’l-Asl’ın Fıkıh İlmi ve Bahusus Hanefî Mezhebinde Yeri ve Önemi
Kitâbu’l-Asl’ın Fıkıh İlmi ve Bahusus Hanefî Mezhebinde Yeri ve Önemi

Prof. Dr. Mehmet Boynukalın’ın 2013 senesinde Rıhle Dergisi’ne vermiş olduğu mülâkatın bölümleri: 1.Bölüm: Ayasofya’nın Başimamı Mehmet Boynukalın Kimdir? 2.Bölüm: Kitâbu’l-Asl’ın Read more

Mehmet Boynukalın Kimdir?
Ayasofya’nın Başimamı Mehmet Boynukalın Kimdir?

Prof. Dr. Mehmet Boynukalın’ın 2013 senesinde Rıhle Dergisi’ne vermiş olduğu mülâkatın bölümleri: 1.Bölüm: Ayasofya’nın Başimamı Mehmet Boynukalın Kimdir? 2.Bölüm: Kitâbu’l-Asl’ın Read more

Dört Mezhebden Başkasıyla Amel Edilemeyeceği Konusunda İcmâ Ne Zaman Vaki Oldu?
Dört Mezhebden Başkasıyla Amel Edilemeyeceği Konusunda İcmâ Ne Zaman Vaki Oldu?

Kitapların kusurları arasında yazarların ertelemeleri önemli bir yer tutar. Daktilo devri de dâhil bilgisayar devrine kadar bu tür aksaklıklar mazur Read more

Emek-Sermaye Ortaklığı (Rüzgâr ve Güneş Enerjisi Yatırımı)na Dair Bir Soru
Emek-Sermaye Ortaklığı (Rüzgâr ve Güneş Enerjisi Yatırımı)na Dair Bir Soru

Allah Teâlâ’ya hamd, Râsûlü sallâllâhu aleyhi ve selleme ve onun âilesine, ashâbına ve izinden giden tüm Müslümanlara salât ü selâm Read more

Şirket-i Mülk Nedir? Cevaz Şartları Nelerdir?
Şirket-i Mülk Nedir? Cevaz Şartları Nelerdir?

Günümüzde yaygın olan ev alma yöntemlerinden şirket-i milk hakkında genel malûmatı ihtiva eden, İsmailağa Fıkıh Kuruluna ait bir makale.

İslâm Fıkhı Açısından Yapay Zekânın Hükmü
İslâm Fıkhı Açısından Yapay Zekânın Hükmü

İsmailağa Fıkıh Kurulu Fetvalarından Allah’a hamd, Peygamberi’ne salât ve selâm olsun! Fennî terakkinin ve bilimsel (teknolojik) gelişmelerin özellikle son çeyrek Read more

Yorum Yazın


Yorum Ekleyin

  • Son Yazılar

    • Mustafa Demirkan Hoca Kimdir?
    • Ebubekir Sifil ve Molla Sadullah
    • Oryantalizm Karşıtı Bir Teorisyen Olarak Ahmet Davutoğlu
    • Kurtlar Vadisi Kaos Konusu Ne Zaman Hangi Kanalda Başlıyor?
    • Masumlar Apartmanı ve Kırmızı Oda Bilinmeyen Gerçekler
    • Mehmet Boynukalın Laiklik Anayasa ve Gündem

© 2017 Beşeriyet | Her hakkı saklıdır.
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Kullanım Şartları