Soru: Baba, çocuklarından bir veya birkaçını istisna edip malının tamamını diğer çocuklarına verebilir mi?
Cevap: Baba, çocukları arasında ayrım yapmamalı, hepsine adaletli bir şekilde davranmalıdır. Ashâb-ı Kirâm’dan Nu‘mân ibnü Beşir (Radıyallâhu Anh), Peygamber Efendimiz’e (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) gelip: “Falan çocuğuma ben şöyle bir mal verdim. Sen şahid ol” deyince, Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
«ياَ بَشِيرُ! أًلًكَ وَلَدٌ سِوَى هَذَا؟» قال: «نعم» فقال: «أكلهم وهبت له مثل هذا؟» قال: «لا»
«قال: «فلا تشهدني إذا فإني لا أشهد على جورٍ
“Ey Beşir, bu çocuğundan başka çocuğun var mıdır?” Beşir: “Var” deyince, Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem): “Bu çocuğuna verdiğin gibisini diğer çocuklarının tamamına verdin mi?” Beşir: “Vermedim” diye cevap verince, Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem): “Bu durumda beni şahit tutma, ben zulme şahitlik yapmam.” buyurmuştur.[1]
Âlimler: “Baba, hâl-i hayatında mallarını çocukları arasında taksim edecek olursa kız-erkek arasında ayrım yapmadan eşit olarak taksim etmeli.” demişlerdir. Çünkü bu, miras taksimi değil, hibedir.
Zira miras taksimi, müverrisin (arkasında mirasçıları bulunan mevta) ölümünden sonra yapılır. Şu kadar var k; baba, adaletin dışına çıkıp çocuklarından birine mal verecek olsa, çocuk o mala malik olur. Baba ise İslâm’a uymayan bir davranışta bulunduğundan günah işlemiş olur.[2]
Bazı âlimler: “Çocuklar içerisinde mirası haram yollarda harcayacak olan varsa, baba sağlığında diğer sâlih evlatlarına farklı muamelede bulunabilir. Ayrıca çocuklarından biri ilim yolunda, diğerleri ticaretle uğraşıyorlarsa, ilim yolunda olanı gözetmesinde de bir sakınca olmaz.” demişlerdir.[3]
İsmailağa Fıkıh Kurulu
(Fetvalarından)
Dipnotlar
[1] Müslim, 4269
[2] Muvatta‘ Mâlik bi rivâyet-i Muhammed ibnü el-Hasen
[3] Bedâyiu’s-Sanâyi fî Tertibi’ş-Şerâi‘
Yorum Yazın
Yorum Ekleyin